Un dos hábitos alimenticios da poboación galega que máis evolucionou co paso do tempo foi o consumo de leite, facéndoo paralelamente ó incremento da producción, de xeito que hoxe é un producto básico da cesta da compra.
Pero o incremento do consumo non impideu que o leite pasara de ser un ben escaso a ser un producto excedente e, por conseguinte, motivo constante de preocupación para os gandeiros galegos.
As vacas galegas producían menos leite que as actuais frisonas e boa parte da súa producción estaba destiñada á crianza dos xatos; facíanse manteiga, leite callada e queixos e o resto vendíase, adicando os seus cartos ó pago dos productos que os labregos non elaboraban e, polo tanto, debían mercar nas tendas e ultramarinos. Cando a venda non era moi cuantiosa, os cartos do leite eran administrados polas mulleres para atender ás necesidades cotiás; cando eran cantidades considerables, eran administrados polos homes.
Só unha pequena cantidade da producción estaba destiñada ó consumo familiar, pois tomaban leite os nenos, os vellos e os convelentes dalgunha enfermidade, pero os adultos galegos hai cicuente, sesenta ou setenta nos apuro probaban o leite.
Agás a vendima, na que participaban tódolos membros da familia, o resto dos labores eran responsabilidade case exclusiva dos homes, principalmente dos máis vellos da casa.
